Dù chiến tranh Việt Nam đã đi qua từ lâu. Tuy nhiên những hậu quả mà nó mang lại vẫn khủng khiếp đối với dân tộc ta. Đặc biệt với chất độc màu da cam đã để lại di chứng nặng nề cho nhiều thế hệ gia đình người Việt. Vậy thực sự thì chất độc màu da cam là gì? Tại sao chất độc màu da cam lại có hậu quả to lớn đến vậy? Cùng Trungkhithe tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Contents
Vậy chất độc màu da cam là gì? Chúng là chất độc nguy hiểm đến cỡ nào?
Chất độc màu da cam hay còn gọi là Agent Orange – Tác nhân da cam. Đây là tên gọi của của một loại thuốc diệt cỏ được Quân đội Hoa Kỳ sử dụng để làm rụng lá cây trong chiến tranh Việt Nam. Chất độc màu da cam là một phần trong kế hoạch của chiến tranh hóa học của quân đội Hoa Kỳ có tên là chiến dịch Ranch Hand. Theo đó thì chất độc màu da cam được sử dụng trong vòng 10 năm từ năm 1961 cho đến năm 1971. Nói là chất độc màu da cam nhưng chất này thực tế là không có màu. Vào thời đó, chất này được đựng trong các thùng chứa màu da cam nên được gọi nhầm là chất độc màu da cam.
Chất độc màu da cam được quân đội Hoa Kỳ sử dụng với mục chính là để làm rụng lá cây để khiến cho quân đội du kích Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Việt Nam không còn nơi trú ẩn để thực hiện du kích.
Chất độc màu da cam còn được quân đội Hoa Kỳ đặt cho nhiều biệt danh khác nhau như là: chất hồng (Agent Pink), chất xanh (Agent Blue, cacodylic acid), chất tím (Agent Purple) và chất trắng (Agent White, hỗn hợp 4:1 của 2,4-D và picloram).
Ảnh hưởng tiêu cực của Dioxin tới sức khỏe con người
Do trong chất độc màu da cam có chứa Dioxin. Mà Dioxin là chất độc gây lên rất nhiều trường hợp bị ung thư, con cái dị dạng, rối loạn chức năng ở người Việt Nam cũng như là các cựu binh mỹ. Vào năm 1994, EPA Mỹ đã đưa ra tài liệu báo cáo chứng minh rằng dioxin là chất độc mạnh có thể gây ra ung thư. Ngoài ra còn để lại nhiều hậu quả nặng nề khác ảnh hưởng tới hệ thống miễn dịch cũng như là sinh sản của con người. Do chất dioxin tích lũy trong chuỗi thức ăn giống như các hợp chất clo khác. Vì thế ngay cả chỉ với một nồng độ nhỏ chất dioxin cũng có thể xâm nhập vào cây cối, thức ăn từ đó đi vào cơ thể con người. Nếu người mẹ nhiễm dioxin thì người con cũng có thể bị nhiễm theo qua đường dây rốn và sữa mẹ.
Di chứng của chất độc màu da cam sau chiến tranh
Khi đi vào cơ thể thì Dioxin sẽ gây hại làm đóng một số gen giải độc quan trong của tế bào như là Cyp1A, Cyp1B… Có rất nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng Dioxin làm tăng nồng độ các gốc ion tự do của tế bào. Từ đó làm phá hủy cấu trúc bên trong tế bào và các Protein. Nếu xấu hơn thì có thể gây đột biến trên DNA từ đó xuất hiện ung thư hay các bệnh di truyền, sinh con dị dạng.
Ảnh hướng tới người dân Việt Nam
Việc sử dụng chất độc màu da cam với quy mô lớn trong giai đoạn từ 1961 cho đến 1971 đã khiến cho nhiều vùng tại nước ta bị ô nhiễm nghiêm trọng. Theo đó thì nhà nước ta đã ước tính rằng có đến khoảng từ 400 ngàn người thiệt mạng hoặc tàn tật. Có khoảng hơn 500 ngàn trẻ em sinh ra bị dị dạng, khuyết tật. Hội chữ thập đỏ Việt Nam đã ước tính rằng nước ta có khoảng 1 triệu nạn nhân bị các vấn đề liên quan tới chất độc màu da cam. Do chất độc màu da cam phát tán qua cả không khí và nguồn nước nên không chỉ chiến sĩ quân Giải Phóng bị ảnh hưởng mà cả dân thường miền Nam cũng bị nhiễm độc. Do là người trực tiếp tiếp xúc xên người Việt bị nặng hơn so với lính Mỹ.
Dù chiến tranh đã kết thúc từ lâu nhưng chất độc màu da cam vẫn để lại di chứng thảm khốc đến tận bây giờ. Như là đối với người bị phơi nhiễm dù chỉ chút ít chất độc màu da cam cũng có nguy cơ cao sinh ra những đứa trẻ mang hình hài dị tật.
Ảnh hưởng đối với lính Mỹ
Chất độc màu da cam còn gây ảnh xấu tới sức khỏe của những người lính Mỹ. Cũng như là các đồng minh của họ như là Hàn Quốc, Úc, New Zealand, Việt Nam Cộng hòa… Cho đến hiện nay thì các cựu binh Mỹ cũng như các nước đồng minh đã khởi kiện chính phủ Mỹ thành công và nhận được tiền bồi thường. Còn Việt Nam lại bị xử thua kiện.
Theo các cơ quan y tế tại Hoa Kỳ thì đã ước tính rằng Chất độc màu da cam đã gây ra biến chứng cho khoảng hơn 250 ngàn cựu binh Mỹ. Có nhiều báo cáo cho rằng nhiều trường hợp con của các cựu binh Mỹ đã tham gia trận chiến ở Việt Nam gặp các vấn đề như là bị khuyết tật, các bệnh về xương khớp, rối loạn hành vi, sinh sản… Tuy nhiên cả chính phủ Mỹ lẫn các công ty hóa chất liên quan vẫn phủ nhận về tác hại của chất độc này đối với thai nhi do thiếu chứng cứ.
Chính phủ Mỹ chỉ công nhận Chất độc da cam là nguyên nhân dẫn tới các di chứng là dị tật nứt đốt sống của con các cựu binh Mỹ. Còn các dị tật khác không được bồi thường. Tuy nhiên theo nghiên cứu của Pro Publica dựa trên dữ liệu của Cơ quan Cựu Chiến binh Hoa Kỳ.Thì tỷ lệ sinh con dị tật của các cựu binh Mỹ từng phơi nhiễm Chất độc màu da cam ở Việt Nam có tỷ lệ cao gấp 6 lần so với trước chiến tranh.
Xem thêm:
Ý nghĩa chiến thắng Điện Biên Phủ là gì?
Muối axit là gì? Những điều thú vị không phải ai cũng biết về Muối axit
Các vụ kiện về chất độc màu da cam
Vụ kiện đến từ các nạn nhân Việt Nam
Là nạn nhân trực tiếp hứng chịu những tác hại to lớn đến từ chất độc màu da cam. Do đó chính phủ Việt Nam đã có nhiều bước đi cần thiết nhằm bảo vệ quyền lợi của các nạn nhân bằng việc kiện 37 công ty sản xuất hóa chất chất độc màu da cam của hoa Kỳ. Đây là những đơn vị sản xuất các chất hóa học phát quang cây cối được quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt Nam.
Tuy nhiên sau hai phiên tòa sơ thẩm của Tòa án liên bang tại quận Brooklyn và tại tòa phúc thẩm ở tòa kháng án liên bang khu vực 2 tại New York đã bác đơn kiện với lý do là bên nguyên đơn không có đủ bằng chứng khoa học để chứng minh mối quan hệ của chất dioxin với bệnh tật của họ. Ngoài ra cũng không đưa được bằng chứng các công ty hóa chất này chỉ sản xuất theo đơn đặt hàng của chính phủ Mỹ. Mà chính phủ Mỹ lại có quyền miễn truy tố. Do đó tòa án tối cao Mỹ đã bác đơn kiện của nguyên đơn Việt Nam vào ngày 2/4/2009.
Dù thất bại nhưng vụ kiện này đã tạo sự chú ý lớn cho không chỉ dư luận Việt Nam mà còn cả dư luận quốc tế. Nhờ đó mà các nạn chân của chất độc màu da cam đã được nhiều tổ chức xã hội quyên góp ủng hộ như các tổ chức của các cựu binh Mỹ, Hàn quốc, và nhiều cá nhân nước ngoài giúp đỡ như là ông Len Aldis.
Vụ kiện đến từ cựu binh Mỹ bị phơi nhiễm chất độc màu da cam
Elmo R. Zumwalt Jr – cựu phó đô đốc, đảm nhiệm chức vụ Tư lệnh Hải quân Mỹ tại Việt Nam là cựu quân nhân đi đầu trong việc đấu tranh giành lại công ý của những người cựu binh Mỹ bị phơi nhiễm chất độc màu da cam. Elmo R. Zumwalt Jr là người cho triển khai chiến dịch rải hóa chất khai quang. Và sau đúng 20 năm thì người con trai của ông cũng là cựu quân nhân đã phơi nhiễm chất độc màu da cam và đã qua đời vì bệnh ung thư.
Vào năm 1984, tòa Jack Weinstein đã ra phán quyết yêu cầu 7 công ty hóa chất Mỹ đã phải bồi thường 184 triệu đô la cho 68.000 cựu binh Mỹ, Úc và New Zealand. Tuy nhiên việc bồi thường này không nhắc tới những nạn nhân Việt Nam và cựu lính Hàn Quốc.
Vụ kiện đến từ các cựu binh Hàn Quốc
Vào ngày 25/1/2006, Toà án dân sự cấp cao Seoul đã đưa ra phán quyết bắt hai công ty hóa chất là Monsanto và Dow Chemical phải bồi thường chi phí sức khỏe cho 6800 cựu binh Hàn Quốc tham chiến tại Việt Nam và các gia đình họ. Tổng cộng phải bồi thường hết 62 triệu USD.
Quá trình khắc phục hậu quả của chính phủ Mỹ
Cho đến nay, chính phủ Hoa Kỳ vẫn từ chối trách nhiệm với những nạn nhân của chất độc màu da cam do chưa có đủ bằng chứng khoa học. Tuy nhiên vào tháng 5/2007, quốc hội Hoa Kỳ đã phân bổ 3 triệu USD trong ngân sách để khắc phục ảnh hưởng của chất độc màu da cam. Đến năm 2009 thì số tiền tăng lên 6 triệu USD.
Hy vọng qua bài viết này đã giúp bạn đọc hiểu rõ chất độc màu da cam là gì? Cũng như là hậu quả to lớn của nó tới sức khỏe con người. Cũng chính vì đó mà Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã lấy ngày 10/8 hàng năm làm ngày vì nạn nhân chất độc da cam Việt Nam như để tưởng nhớ tới những người bị ảnh hưởng bởi chất độc màu da cam.
